Güngören

Güngören, İstanbul'un bir ilçesidir. İlin batı yarısında Çatalca Yarımadası'nda yer alır; İstanbul'un Adalar ve Eminönü'den sonra alan bakımından en küçük üçüncü ilçesidir. 3 Haziran 1992'de ilçe olan Güngören, doğuda Zeytinburnu, Esenler güneyde Bakırköy, batıda Bahçelievler ilçelerine komşudur. 11 mahalleden oluşan ilçeye bağlı kırsal yerleşme yoktur.

Tarih

27 Temmuz 2008 tarihinde ilçede meydana gelen iki bombalı saldırının ardından 17 kişi hayatını kaybederken, 154 kişide yaralandı. Saldırılarda kullanılan bombaların önce RDX (plastik patlayıcı) olduğu yönünde açıklamalar yapıldıysa da, olaylarda TNT (dinamit lokumu) kullanıldığı tespit edilmiştir.[4] Bu patlamaların ardından PKK'dan kuşkulanılmış[5], Kongra-Gel saldırıların PKK tarafından yapılmadığını iddia etmiştir.[6] DTP'liler bu olayların arkasında Ergenekon'un olduğunu açıklamıştır.[7] Saldırıların kim veya kimler tarafından yapıldığı konusunda çalışmalar devam etmektedir.

Nufüs

Güngören İlçesi'nin bugünkü sınırları içindeki yerleşme alanlarının nüfuslanması, İstanbul kentsel alanının gelişmesiyle uygunluk göstermektedir.1935'te 259 olan nüfus, 1960'tan hızla yükselmeye başlamıştır.Hızlı artışta yönetsel değişikliklerle belediye örgütünün kurulması büyük çapta etkili olmuştur. Bunun sonucunda nüfus 1970'te 20,000'i, 1985'te 115,000'i ve 1990'da 180,000'i aşmıştır.2000'de 271,000 olan Güngören nüfusu 2007 yılı itibariyle 318,545'tir.

Tarihi

Çok eski devirlerde dağınık av evlerinin bulunduğu Güngören, Osmanlı Döneminde İstanbul'un Kağıthane ve Göksu’dan sonra önemli bir mesire yeri olmuştur. Bugün Güngören'in bulunduğu yerleşim yeri Vitos olarak da adlandırılan köy, İstanbul'da Samatya ve Yenikapı yemenici esnafının dokudukları yemenilerini, Padişahtan almış oldukları izinle suyu bol olduğu için yıkadıkları Güngören’dir. Güngören bugün Merter Tekstil ve Konfeksiyon Sanayicilerine yataklık etmesinden çok önce, Osmanlı yemenicileri için iş alanı olmuştur.

Güngören çok eski devirlerden kalma bir yerleşim alanıdır. Bu bölgeye eskiden Vitos denilmekte idi. Güngören eski tarihlerde Bizans'ın şaşa­alı devirlerinden İstanbul’un Fatih Sultan Mehmet tarafından alınmasına kadar bir Bizans köyüydü. Bizans İmparatorluğunun geçimine büyük katkıda bulunurdu. Ayrıca araziden Halkalı içme suyu kanallarının geçişi, dini öneme haiz Ayazmanın bulunuşu köyün değerini arttırmaktaydı.

Bizans’tan bugüne kadar gelen ve zaman zaman yerleşme nedeni ile tahrip edilen su kanallarının mevcudiyetine bugün bile şahit olmaktayız. Son zamanlara kadar Güneşlitepe mevkiinde, Bağcılar yolu üzerinde yol yapımı ne­deni ile iptal edilmiş su kanalı bacaları (kör kuyu diye isimlendirdiğimiz) Güngören ve Bağcılar’ı, Esenler'e birleştiren köprünün hemen yanındaki su tera­zisi güzel bir mimari örnek olarak karşımıza çıkar. Yine bu kanalların bir bö­lümüne Kartaltepe Haznedar birleşiminde Söğütler bölgesinde rastlarız.

Güngören-Soğanlı yolunun Köy içi itibariyle Viranbağ yolu ile Davutpaşa Kışlasını (Şu anda Yıldız Teknik Üniversitesi Kampus Alanı) aşarak Şişe Cam Fabrikası önünden Topkapı’ya ula­şan yola Eski Edirne Yolu denmektedir. Bu yol İstanbul'un alınışında Fatih Sul­tan Mehmet'in ordularının geçişini sağlamıştır. Yol çeşitli coğrafi etkenlerle toprak altında kalmış, kullanılmaz hale gelmiştir. Daha sonra bu tarihi yolun önemi Londra Asfaltı'nın Avrupa yolu olarak yapılmasıyla tamamen kaybolmuştur. İstanbul'un Fethinden sonra 1611 yılında şimdiki Gençosman Camii ve Çeşmesi yapılarak genellikle buralarda yaşayan çobanların istifadesine sunulmuştur. O devirlerde şimdiki Merter bölgesinin yakınında Efes Pilsen Fabrikasının yerinde Sultan Murat'ın Av Köşkü bulunmaktaydı. Daha sonraları Rumlar Vitos köyünü terk edince Hükümet buraları iskan yeri olarak kabul etmiş ve Yunanistan’dan gelen mübadele göçmenlerini bu köylere yerleştirmiştir. Zamanla Güngören bir çiftlik haline getirildiğinden genellikle buraya Ahmet Merter Çiftliği denil­mekte idi. Rumlardan sonra Güngören mevkiinde 15 haneli bir köy bulunmaktaydı. İstanbul pazarlarında Vitos çayır bamyası en çok satılan ve aranan ürünlerdendi.

Güngören'in İstanbul'a çok yakın olması, 1950’lerden sonra nü­fusun artmasına köyün batı ve kuzeybatısı tarafında kalan arazilerin parselle­nerek yerleşim alanı olarak kullanılmasına neden olmuştur. Bugün bu bölgeye Par­seller adı verilmiştir. Ayrıca eski köyün batı kısmında kalan tarihi Haznedar Çiftliğinin bulunduğu alanda da yerleşim hızla artmış ve adeta köyün merkezi durumuna gelmiştir. Bugün Belediye binası ile çarşı bu semtte bulun­maktadır.

Güngören'in köy statüsü ise 1966 yılına kadar devam etmiştir. 1966 yılında Güngören adıyla Belediye kurulmuştur. Belediye Başkanlığı, 1980 tarihinde kaldırılarak, Şube Müdürlüğüne dönüştürülmüştür. Belediye Şube Müdürlüğü, 1 Kasım 1992 tarihine kadar hizmet vererek,yine aynı tarihte yürürlüğe giren 3806 sayılı 13 İlçe ve 2 İl Kurulması Hakkındaki Kanun gereğince Bakırköy İlçesinden ayrılarak, Güngören adıyla yeni bir İlçe kurulmuş 26.08.1992 tarihinde faaliyete geçmiştir.

29.12.1993 tarihinde yürürlüğe giren 3949 sayılı 3 İlçe Kurulması Hakkındaki Kanun gereğince, Esenler'in İlçemizden ayrılması ile Güngören İlçesine 11 Mahalle kalmıştır. Güngören, coğrafi yönden çok güzel bir yerleşim alanına sahiptir. Eski köy Vitos deresinin batı yamacında kurulmuş, yıldan yıla gelişerek batıya doğru yayılmıştır. Bugünkü görünümü iki yamaçta güneyden kuzeye doğru uzanan ve yapıları günden güne modernleşen bir durum arz etmektedir.

Güngören Resimleri

Kaynak